Cuộc đối thoại này nhằm mục đích lắng nghe ý kiến, kiến nghị của cử tri thị trấn Cửa Việt về việc Công ty TNHH Phát triển khoáng sản Duy Tân (gọi tắt là Công ty Duy Tân) có nhiều sai phạm, bất cập trong quá trình nạo vét luồng dẫn, khu neo đậu tránh trú bão ở bờ Nam và Bắc Cửa Việt làm ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của nhân dân tại thị trấn Cửa Việt.
Đồng thời lắng nghe ý kiến, kiến nghị của Công ty Duy Tân trong việc triển khai thực hiện Dự án đầu tư xây dựng công trình “Nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt, luồng dẫn vào khu neo đậu tránh trú bão (vị trí bờ Nam và bờ Bắc) thuộc huyện Gio Linh và Triệu Phong”; nghe quan điểm của cấp ủy, chính quyền địa phương và các ngành liên quan về giải quyết vấn đề này.
Đoàn công tác cũng đã tiếp xúc, đối thoại với cử tri, lãnh đạo địa phương có liên quan đến việc giao đất cho Công ty TNHH Thống Nhất thuê đất khai thác khoáng sản titan tại thôn Thủy Bạn, xã Trung Giang (huyện Gio Linh).
Trước đó, ngày 18/2/2016, UBND tỉnh Quảng Trị có Quyết định số 331/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình “Nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt, luồng dẫn vào khu neo đậu tránh trú bão (vị trí bờ Nam và bờ Bắc) thuộc huyện Gio Linh và Triệu Phong”.
Dự án thuộc nhóm B; loại công trình thủy sản thuộc công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn (theo Nghị định 46/2015/NĐ-CP của Chính phủ); chủ đầu tư là Công ty Duy Tân; tổng mức đầu tư xây dựng công trình 75,251 tỷ đồng. Theo đó, chủ đầu tư tự huy động vốn và tận thu sản phẩm, lấy thu bù chi, không sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Địa điểm xây dựng dự án thuộc huyện Gio Linh, huyện Triệu Phong, thời gian thi công trong vòng 3 năm tính từ 2016 - 2018.
Mục tiêu, nhiệm vụ đầu tư xây dựng là nạo vét luồng dẫn tàu thuyền từ khu neo đậu tránh trú bão Nam Cửa Việt đến sông chính; nạo vét luồng dẫn tàu thuyền vào khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt (từ cầu Cửa Việt đến khu neo đậu Bắc Cửa Việt), đảm bảo cho tàu thuyền đánh bắt loại 350 CV vào ra các khu neo đậu an toàn. Đồng thời, nạo vét khu neo đậu Bắc Cửa Việt để tạo điều kiện sau này xây dựng khu neo đậu tránh trú bão Cửa Việt ở bờ Bắc.
Quy mô công trình cho thấy dự án thực hiện nạo vét, khơi thông luồng lạch khu vực Cửa Việt, tận thu sản phẩm nạo vét để xuất khẩu với tổng khối lượng nạo vét là 795.267 m3, bao gồm 3 hạng mục chính: Nạo vét luồng dẫn tàu thuyền từ khu neo đậu tránh trú bão Nam Cửa Việt đến sông chính; nạo vét luồng dẫn tàu thuyền vào khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt (từ Cầu Cửa Việt đến khu neo đậu Bắc Cửa Việt); nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt với các quy định cụ thể về chiều dài, bề rộng luồng, cao độ, hệ số mái, khối lượng, diện tích nạo vét… Công suất nạo vét dự kiến 378.000m3/năm.
Trình tự nạo vét từ ngoài cửa biển tiến dần vào trong sông; phần nạo vét trong luồng: Các thiết bị được tập trung nạo vét cuốn chiếu hoàn chỉnh 1/2 tuyến luồng, 1/2 tuyến luồng còn lại dành cho các phương tiện đường thủy lưu thông.
Tuy nhiên theo phản ánh của người dân, trong quá trình triển khai thực hiện dự án, Công ty Duy Tân liên tục cho tàu hút cát hoạt động cả ngày lẫn đêm trên sông Thạch Hãn đoạn qua địa bàn thị trấn Cửa Việt, khai thác gần bờ và không tuân thủ các quy định đề ra, chỉ hút cát, bùn xả lại xuống sông... Phát hiện việc khai thác cát diễn ra bất thường và kéo dài, người dân lo sợ sạt lở đất ven bờ nên đã huy động người và tàu thuyền đánh cá ra ngăn chặn, xua đuổi.
Đối với việc xin thăm dò, khai thác titan của Công ty TNHH Thống Nhất tại thôn Thủy Bạn, xã Trung Giang, ngày 12/1/2017, UBND xã Trung Giang phối hợp với Ban cán sự thôn tổ chức họp dân, thông qua các văn bản chỉ đạo liên quan đến vụ việc trên.
Tại phiên họp nhiều người dân có ý kiến khác nhau, đa số đồng ý với chủ trương cho phía Công ty TNHH Thống Nhất thuê đất (dự kiến 35,5 ha) để khai thác titan nhưng cũng có một bộ phận nhân dân phản đối. Kết quả thăm dò 167 hộ dân ở xã Trung Giang có liên quan đến vụ việc này thì có đến 70,9% đồng ý và 29,05% không đồng ý để Công ty TNHH Thống Nhất khai thác titan. Nguyên nhân chủ yếu khiến người dân không đồng ý để Công ty TNHH Thống Nhất khai thác titan là lo ngại về vấn đề môi trường, ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt.
Tại các buổi làm việc, nhiều cử tri đã bày tỏ quan điểm của mình vấn đề liên quan và đề xuất nhiều kiến nghị chính đáng lên các cấp. Nhiều cử tri bày tỏ quan điểm nhất trí với chủ trương nạo vét luồng dẫn, khu neo đậu tránh trú bão ở bờ Nam và Bắc Cửa Việt và đồng ý để Công ty TNHH Thống Nhất khai thác titan trên địa bàn thôn Thủy Bạn. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn có nhiều cử tri không đồng ý với vấn đề trên. Dịp này, các cơ quan chức năng, đơn vị liên quan đã làm rõ một số vấn đề mà cử tri quan tâm.
Kết luận tại buổi làm việc, đồng chí Nguyễn Đức Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh đã chia sẻ những kiến nghị chính đáng của nhân dân và đánh giá cao sự đồng tình, hưởng ứng tích cực của người dân trong việc ủng hộ mở rộng cảng, làm âu tàu tránh bão tại bờ Bắc và Nam Cửa Việt.
Đồng thời phê bình những sai phạm của Công ty Duy Tân dẫn đến gây mất lòng tin trong nhân dân, gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh xã hội trên địa bàn. Công ty Duy Tân cần phải khắc phục theo đúng pháp luật, nếu sau này khi nhận được sự đồng thuận của nhân dân thì Công ty phải phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương thực hiện tốt việc tham vấn ý kiến cộng đồng.
Đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh nhấn mạnh, lãnh đạo tỉnh luôn quan tâm, chăm lo đến đời sống của người dân và mong muốn nhân dân có cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn. Yêu cầu các sở, ngành chức năng liên quan nên đẩy mạnh rà soát lại dự án nạo vét luồng dẫn, tiếp thu ý kiến chính đáng của cử tri; nên điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp, nghiêm túc đánh giá lại tác động môi trường của dự án để tạo ra sự đồng thuận trong nhân dân, chính quyền địa phương, sau đó trình lên UBND tỉnh xem xét, giải quyết.
Đối với việc xin thăm dò, khai thác titan của Công ty TNHH Thống Nhất tại thôn Thủy Bạn, xã Trung Giang, đồng chí Nguyễn Đức Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh yêu cầu các sở, ngành phải xem xét lại những kiến nghị chính đáng của nhân dân; xem lại cách làm sao phù hợp quy trình, pháp luật và lòng dân. Phải tăng cường công tác giám sát dự án, chú trọng trong công tác triển khai lấy ý kiến người dân trước khi dự án thực hiện.
Sau khi dân đồng ý, HĐND tỉnh sẽ giám sát chặt chẽ việc giao đất cho Công ty TNHH Thống Nhất, đồng thời xem xét việc hoàn thổ để bàn giao đất cho người dân phát triển sản xuất, sinh kế.
Đồng chí yêu cầu, trong thời gian qua, những cá nhân, tập thể nào ở địa phương có việc làm sai phạm, thiếu sót thì phải nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm để tạo niềm tin trong nhân dân.
Những ý kiến, kiến nghị của cử tri tại thị trấn Cửa Việt và xã Trung Giang (huyện Gio Linh) sẽ được đoàn công tác Thường trực HĐND tỉnh tập hợp, đề xuất lên các cấp xem xét, giải quyết trong thời gian tới.
Phú Hải