Theo báo cáo của UBND tỉnh với đoàn công tác Trung ương, đến ngày 27/3/2017 tỉnh Quảng Trị đã tạm cấp 482 tỉ đồng cho 4 huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Triệu Phong và Hải Lăng, trong đó các địa phương đã chi trả trên 460 tỉ đồng. Hiện vẫn còn trên 1.600 tấn hải sản tồn kho, 450 lít nước mắm và khoảng gần 1.000 tấn mắm và ruốc đặc.
Khó khăn hiện nay của tỉnh Quảng Trị là có một số xã, phường, thị trấn, một số cơ sở kinh doanh thủy sản có hàng tồn khi nhưng không được nằm trong diện kê khai thiệt hại theo quy định của Trung ương. Việc xác định giá trị bồi thường cho chủ cơ sở nuôi tôm mật độ dưới 6 con/m2 chưa được thực hiện do chưa có định mức áp giá. Bên cạnh đó việc xác định tôm chết do dịch bệnh hay do sự cố môi trường biển là rất khó khăn và thiếu cơ sở để xác định…
Qua đó, tỉnh đề nghị đoàn công tác liên ngành Trung ương kiến nghị Chính phủ thẩm định lại giá trị thiệt hại chênh lệch quá lớn giữa đề xuất của UBND tỉnh và thẩm định của Bộ Tài Chính; chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương có ý kiến thống nhất về phạm vi và danh sách cụ thể các xã, phường, thị trấn vùng ven biển, vùng cửa sông bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường biển để UBND tỉnh có cơ sở chỉ đạo các ngành, địa phương tổ chức thực hiện thống kê thiệt hại và chi trả tiền bồi thường cho người dân kịp thời.
Ban hành định mức bồi thường tôm nuôi mật độ dưới 6 con/m2. Sớm cấp kinh phí hành chính bổ sung cho các cơ quan, đơn vị và địa phương phục vụ công tác xác định bồi thường thiệt hại.
Kiến nghị Chính phủ cho phép bồi thường, hỗ trợ tiêu thụ, tiêu hủy hàng hải sản tồn kho tại các cơ sở thu mua, tạm trữ hàng thủy sản ngoài các địa phương ven biển.
Tỉnh Quảng Trị cũng đề nghị Đoàn công tác kiến nghị Chính phủ xem xét, hỗ trợ tỉnh 89 tỉ đồng để đầu tư xây dựng Khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt từ nguồn kinh phí bồi thường của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa hoặc từ ngân sách Trung ương để đáp ứng nhu cầu của ngư dân khi thực hiện đóng mới, cải hoán tàu thuyền theo Nghị định 67.
Trước buổi làm việc với UBND tỉnh, đoàn công tác liên ngành của Trung ương đã đi kiểm tra nắm tình hình một số cơ sở kinh doanh hải sản và dịch vụ nhà hàng tại thị trấn Cửa Tùng (huyện Vĩnh Linh). Đoàn đã kiểm tra thực tế tại Doanh nghiệp tư nhân Ngọc Tuấn. Hiện tại doanh nghiệp này vẫn còn tồn động hơn 700 tấn cá đã qua chế biến nhưng chưa tiêu thụ được, ước tính trị giá khoảng 30 tỷ đồng. Chủ doanh nghiệp mong muốn Nhà nước có chính sách hỗ trợ cho việc tiêu thụ bởi hiện nay giá cả giảm khoảng 30% so với trước kia, gây khó khăn cho doanh nghiệp, thị trường tiêu thụ cũng bị bó hẹp hơn so với trước.
Lãnh đạo UBND thị trấn Cửa Tùng cho biết, hiện nay trên địa bàn có 13 cơ sở thu mua tạm trữ hải sản, 11 cơ sở hấp sấy cá và 57 cơ sở kinh doanh dịch vụ ven biển bị ảnh hưởng. Ngoài đối tượng là ngư dân và chủ tàu đã chi trả tiền hỗ trợ bồi thường thiệt hại thì hiện nay các đối tượng như cơ sở kinh doanh dịch vụ nghỉ nghỉ dưỡng, cơ sở hấp sấy cá, kinh doanh hải sản và các cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá đã được kê khai theo Công văn 6851 nhưng chưa được hỗ trợ bồi thường thiệt hại.
Lãnh đạo địa phương mong muốn Trung ương sớm công bố định mức bồi thường để có cơ sở chi trả số tiền còn lại, giúp nhân dân sớm có vốn kinh doanh và chuyển đổi nghề.
Đồng chí Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, do đặc thù khó khăn của địa phương tỉnh mong được Trung ương chia sẽ, sớm hỗ trợ địa phương những vấn đề phát sinh trong công tác bồi thường, khắc phục hậu quả sự cố nhiễm môi trường biển. Quán triệt chung của Trung ương tỉnh chấp hành, tuy nhiên do đặc thù địa phương có một số địa phương và đối tượng cần được xem xét mở rộng để đảm bảo tính công bằng cho nhân dân.
Về môi trường du lịch, chất lượng hải sản. Hỗ trợ 4 tỉnh miền Trung quảng bá thương hiệu du lịch biển để lấy lại niềm tin cho người dân. Tỉnh cố gắng hoàn thành công tác bồi thường thiệt hại cho người dân trong quý II/2017. Trung ương cần công bố thường xuyên việc quan trắc môi trường, tuyên truyền để người dân yên tâm sự dụng hải sản.
Đồng thời kiến nghị Chính phủ tiếp tục làm việc và kiểm soát Công ty Formosa Hà Tĩnh sau đền bù thiệt hại, khắc phục hậu quả cần công bố công khai, minh bạch các hoạt động của công ty một cách rộng rãi; chia sẻ lợi ích xã hội để xây dựng niềm tin của nhân dân với doanh nghiệp.
Phát biểu tại buổi làm việc, đồng chí Hoàng Quốc Vượng, Thứ trưởng Bộ Công thương, ghi nhận những khó khăn vướng mắc và các kiến nghị, đề xuất của địa phương. Đồng chí cũng đánh giá sự vào cuộc tích cực, có hiệu quả trong công tác thống kê thiệt hại và chi trả tiền bồi thường thiệt hại sự cố ô nhiễm môi trường biển tại tỉnh Quảng Trị.
Thời gian tới, tỉnh cần cố gắng giải quyết các vướng mắc nảy sinh để sớm khắc phục triệt những ảnh hưởng sau sự cố ô nhiễm môi trường biển. Theo đồng chí, cơ chế chính sách đã ban hành tuy nhiên không thể đáp ứng được 100% nguyện vọng của người dân vì nguồn lực có hạn. Vì vậy, tỉnh cần vận động tuyên truyền để người dân thông cảm, chia sẻ với khó khăn chung đất nước.
Đồng chí Thứ trưởng Bộ Công thương cũng giải đáp một số kiến nghị của tỉnh như: Việc thống kê, kê khai các cơ sở nuôi trồng thủy sản mặn lợ, tỉnh cần làm đúng quy trình. Nếu tôm chết đúng giai đoạn ảnh hưởng sự cố ô nhiễm môi trường được dân cư, chính quyền địa phương xác nhận đúng thì thống nhất để người dân nằm trong đối tượng được hỗ trợ thiệt hại.
Việc chi trả, bồi thường thiệt hại cho hải sản đông lạnh tồn kho chỉ thống mất mức hỗ trợ 30% giá trị thiệt hại theo đúng quy định của Trung ương. Với các cơ sở hậu cần nghề cá, dịch vụ nhà hàng ven biển hỗ trợ theo định mức thu nhập lao động hàng tháng là 2,91 triệu đồng/tháng, trong vòng 6 tháng.
Tỉnh cần có thông báo rộng rãi sự an toàn của môi trường biển và hải sản để nhân dân trong tỉnh nắm rõ. Về mở rộng địa phương có người dân thiệt hại sau sự cố ô nhiễm, tỉnh xem xét đề xuất cụ thể. Liên quan đến các đề xuất khác, đoàn tiếp thu, ghi nhận và sẽ tổng hợp có đề xuất BCĐ Trung ương xem xét giải quyết.
Lâm Thanh