Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Trị đã làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân về những quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng trên lĩnh vực văn hóa, văn nghệ được nêu trong các văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII; tham mưu ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo trên lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, qua đó, góp phần tuyên truyền, quảng bá về những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc Việt Nam và nét đặc sắc của văn hóa Quảng Trị, nâng cao nhận thức, tạo dựng niềm tin của Nhân dân đối với quan điểm, chủ trương, đường lối văn hóa, văn nghệ của Đảng… Tiếp tục chỉ đạo, theo dõi các địa phương, đơn vị triển khai thực hiện Kết luận số 76-KL/TW, ngày 04/6/2020 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”; Kết luận số 51-KL/TW, ngày 22/7/2009 của Bộ Chính trị khóa X về việc “Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TW, ngày 12/01/1998 của Bộ Chính trị khóa VIII về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội”; Chỉ thị số 41-CT/TW ngày 05/02/2015 của Ban Bí thư khóa XI về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý và tổ chức lễ hội”; Chỉ thị số 46-CT/TW ngày 27/1/2010 của Ban Bí thư về “Chống sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa độc hại gây hủy hoại đạo đức xã hội”; Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị khóa X về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”, gắn với việc triển khai thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh sáng tác quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” giai đoạn 2021-2025 (đợt 2) do Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức. Đặc biệt, đã phối hợp chặt chẽ với Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh xây dựng Kế hoạch phối hợp thành lập, vận hành và cung cấp thông tin Group “Văn nghệ sĩ với quê hương Quảng Trị” và chính thức đưa Group này vào hoạt động hiệu quả từ tháng 3/2023.
Cũng trong 6 tháng đầu năm 2023, ngành văn hoá Quảng Trị đã phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành chức năng, các địa phương tổ chức thành công các hoạt động tuyên truyền, văn hoá, lễ hội chào mừng các ngày lễ, ngày kỷ niệm lớn của quê hương đất nước. Tổ chức nhiều hoạt động phong phú mừng Đảng, mừng Xuân: Các hoạt động văn hóa và trò chơi dân gian trong dịp Tết tại khu vực Quảng trường Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh; các lễ hội truyền thống, đặc sắc của các dân tộc, vùng, miền ở nhiều địa phương (Chợ Đình Bích La - huyện Triệu Phong, Hội Cù ở xã Gio Mỹ - huyện Gio Linh...). Tổ chức các hoạt động văn hóa, ẩm thực, vui chơi giải trí tại tuyến Phố đêm quảng trường Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh vào thứ 7 hàng tuần, thu hút hàng ngàn người dân và du khách tới trải nghiệm.
Điểm nhấn trong lĩnh vực văn hóa, lễ hội 6 tháng đầu năm là tỉnh đã phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương tổ chức thành công Lễ hội văn hóa - ẩm thực Việt Nam năm 2023 với chủ đề “Hồn dân tộc - Vị quê hương” (từ 28-30/4/2023) gắn với các hoạt động kỷ niệm 48 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2023), 51 năm Ngày giải phóng tỉnh Quảng Trị (01/5/1972-01/5/2023) và Chương trình nghệ thuật sân khấu thực cảnh đặc biệt: “MỘT CHÍNH PHỦ - KHÁT VỌNG HOÀ BÌNH” nhân kỷ niệm 50 năm Ngày ra mắt Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị (06/6/1973-06/6/2023), góp phần tuyên truyền, quảng bá hình ảnh của mảnh đất, con người Quảng Trị đến với bè bạn gần xa.
Lĩnh vực bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa được quan tâm, chỉ đạo, đầu tư mang lại nhiều tín hiệu đáng mừng. UBND tỉnh đã đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải và di tích quốc gia đặc biệt Cảng Quân sự Đông Hà; làm việc với Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia về thẩm định nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt Địa đạo Vịnh Mốc và Hệ thống làng hầm Vĩnh Linh. Tỉnh cũng đã tổ chức khảo sát, rà soát, đề xuất việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết Khu di tích lịch sử căn cứ Dốc Miếu và Hàng rào điện tử Mc.Namara; trình Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch thẩm định nhiệm vụ Quy hoạch di tích quốc gia “Các địa điểm liên quan đến Dinh Chúa Nguyễn (1558-1626)”; triển khai các nhiệm vụ năm 2023 theo lộ trình Nghị quyết số 167/NQ-HĐND ngày 09/11/2021 của HĐND tỉnh về “Đầu tư bảo tồn, tôn tạo, chống xuống cấp hệ thống di tích lịch sử văn hóa tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2022-2025”…
Bên cạnh đó, tỉnh còn thực hiện nhiều hoạt động nhằm bảo tồn, phục dựng và phát huy các giá trị di sản văn hóa phi vật thể và văn hóa truyền thống đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn như: Tiếp tục triển khai thực hiện Đề án “Bảo tồn, phục dựng và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể truyền thống tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2020-2030”; sơ kết 05 năm thực hiện Đề án “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể “Nghệ thuật Bài Chòi” Trung Bộ Việt Nam trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, giai đoạn 2018-2023”; xây dựng Hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể “Hò giã gạo”, Hồ sơ đưa di sản văn hóa phi vật thể “Lễ hội Ariêupiing của người Tà Ôi/Pa Cô tỉnh Quảng Trị” vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia để trình Bộ Văn hoá, Thể Thao và Du lịch. Tiếp tục triển khai Dự án 6“Bảo tồn phát huy giá trị văn hóa dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi 2021-2025. Có thể nói, qua hơn một năm thực hiện Dự án 6, nhiều mô hình hoạt động được triển khai thực hiện: Lễ hội văn hóa truyền thống của đồng bào Vân Kiều, Pa Kô được bảo tồn; các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ tại vùng đồng bào được thành lập; thiết chế văn hóa vùng đồng bào dân tộc được đầu tư, xây dựng; các làng nghề thủ công truyền thống của đồng bào Vân Kiều, PaKô được khôi phục, gìn giữ… góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, xúc tiến phát triển du lịch tại địa phương.
Nhiều hoạt động văn nghệ cũng được diễn ra sôi nổi: Chương trình“Nối vòng tay nhân ái” Xuân Quý Mão 2023; chương trình nghệ thuật đặc biệt đêm Giao thừa mừng Đảng, mừng Xuân Quý Mão năm 2023 với chủ đề: “Mãi mãi niềm tin bên Đảng”; chương trình nghệ thuật nhân Ngày thơ Việt Nam năm 2023 với chủ đề “Nhịp điệu mới”tại nhà lưu niệm nhà thơ Chế Lan Viên… Tỉnh cũng đã triển khai tổ chức các cuộc thi: sáng tác “Biểu tượng Ước nguyện Hòa Bình” lần thứ II - năm 2023, sáng tác ca khúc chủ đề “Quảng Trị - Niềm tin và khát vọng” năm 2023; triển khai tổ chức “Giải thưởng mỹ thuật thiếu nhi Việt Nam” tỉnh Quảng Trị lần thứ XV; tổ chức thành công trại sáng tác Mỹ thuật chủ đề “Đất và người Cam Lộ”, từ đó chọn ra 23 tác phẩm trưng bày trong dịp chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày ra mắt Khu Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam (06/6/1972 - 06/6/2023); triển khai Kế hoạch tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng “Rừng xanh vang tiếng Ta Lư” tỉnh Quảng Trị lần thứ V- năm 2023 và tổ chức thành công Liên hoan “Câu lạc bộ gia đình hạnh phúc năm 2023”.
Nhìn chung, văn hoá, văn nghệ trong thời gian qua đã được triển khai kịp thời, toàn diện, thiết thực, có trọng tâm, trọng điểm, có sức cổ vũ, giáo dục, lan toả, tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho cán bộ và Nhân dân toàn tỉnh. Nhiều hoạt động văn hoá, văn nghệ sôi nổi, phong phú đã góp phần vào thành công chung của hoạt động kỷ niệm những ngày lễ lớn, để lại dấu ấn tốt đẹp trong lòng bạn bè trong nước và quốc tế, đồng thời nâng cao đời sống tinh thần của người dân Quảng Trị. Minh Huyền