Nói về ý nghĩa cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên của Nuớc Việt Nam dân chủ, Người cho rằng “Tổng tuyển cử là một là một dịp cho toàn thể quốc dân tự do lựa chọn những người có tài, có đức, để gánh vác công việc nước nhà”; “ Tổng tuyển cử tức là tự do, bình đẳng; tức là dân chủ, đoàn kết”; “Do tổng tuyển cử mà toàn dân bầu ra Quốc hôi. Quốc hội sẽ cử ra Chính phủ. Chính phủ đó thật là Chính phủ của toàn dân”. Những đối tượng được ra ứng cử đại biểu Quốc hội, theo Người là “ Những người muốn lo việc nước”; và “ Hễ là công dân đều có quyền đi bầu cử. Không chia gái trai, giàu nghèo, tôn giáo, nòi giống, giai cấp, đảng phái”.
Cuộc Tổng tuyển cử Quốc hội đầu tiên ở nước ta diễn ra trong điều kiện giặc ngoài, thù trong, tình hình kinh tế -xã hội hết sức khó khăn. Do vậy, cuộc Tổng tuyển cử lần này, không chỉ là một cuộc vận động chính trị thông thường, mà thực chất là cuộc đấu tranh chính trị giai cấp và dân tộc vô cùng gay go, phức tạp và cũng không kém phần quyết liệt. Đặc biệt, trong quá trình đấu tranh thương luợng và nhân nhượng, chúng ta đã thừa nhận 70 ghế đại diện cho của Việt Nam Quốc dân đảng (Việt quốc), Việt cách trong Quốc hội mà không thông qua bầu cử, cũng như việc có đại diện của họ tham gia Chính phủ lâm thời. Đây là sách lược hết sức mềm dẻo và khôn khéo của Mặt trận Việt Minh và Chủ tịch Hồ Chí Minh nhằm cô lập bọn phản động và hạn chế sự chống phá điên cuồng của chúng.
Để cuộc bầu cử Quốc hội đầu tiên diễn ra thắng lợi, ngày 5-1-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi quốc dân đi bỏ phiếu, trong đó có đoạn “... Ngày mai, là một ngày vui sướng của đồng bào ta, vì ngày mai là ngày Tổng tuyển cử, vì ngày mai là một ngày đầu tiên trong lịch sử Việt Nam mà nhân dân ta bắt đầu hưởng dụng quyền dân chủ của mình...”. Để mọi cử tri thực thi quyền thiêng liêng của mình, trên báo Cứu quốc số đặc biệt ra ngày 6-1-1946 có đăng bút tích của Người “ Khuyên đồng bào nam nữ 18 tuổi trở lên hôm nay tất cả đều đi bỏ phiếu để bầu những đại biểu xứng đáng vào Quốc hội đầu tiên của nuớc ta.”
Với sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, cuộc bầu cử Quốc hội đầu tiên đã diễn ra đúng nhu kế hoạch và thu được thắng lợi; Chỉ một bộ phận ở phía Nam tiến hành vào ngày 23-12-1945(do không kịp nhận lệnh hoản), còn hầu hết đều tiến hành ngày 6-1-1946. Tất cả 71 tỉnh, thành có 89 % tổng số cử tri đã đi bỏ phiếu. Cả nước bầu được 333 đại biểu. Tại thủ đô Hà Nội có 91,95 % cử tri của 74 khu nội thành và 118 làng ngoại thành đã đi bỏ phiếu. Kết quả 6 trong 74 ứng cử viên đã trúng cử Đại biểu Quốc hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trúng cử với số phiếu cao nhất (98,4 %).
Trong diễn văn khai mạc kỳ họp thứ nhất Quốc hội khoá I nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, Người nhấn mạnh: “Các đại biểu trong Quốc hội này không phải đại diện cho một đảng phái nào mà là đại biểu cho toàn thể quốc dân Việt Nam. Đó là một sự đoàn kết tỏ ra rằng lực lượng của toàn dân Việt Nam đã kết lại thành một khối...” Bởi theo Bác: “Quốc hội là tiêu biểu ý chí thống nhất của dân tộc ta, một ý chí sắt đá không gì lay chuyển nổi”, “ Quốc hội đoàn kết nhất trí, toàn dân đoàn kết nhất trí, thì khó khăn nào chúng chúng ta cũng khắc phục được và thắng lợi nhất định về tay ta”.
75 năm, với 14 kỳ bầu cử Đại bỉểu Quốc hội, Quốc hội nuớc ta đã trải qua những giai đoạn phát triển hào hùng; bước vào thời kỳ mới chúng ta tin rằng Quốc hội nước ta sẽ tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng hào hùng của dân tộc, luôn là hiện thân của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xứng đáng là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, phấn đấu vì mục tiệu : Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, vân minh. Trí Ánh