Công tác chuẩn bị kỹ lưỡng
Ngay sau khi có Chỉ thị về tổ chức Diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 4, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã kịp thời ban hành Chỉ thị số 16-CT/TU ngày 05/03/2018 về tổ chức diễn tập Khu vực phòng thủ tỉnh; ban hành Quyết định số 858-QĐ/TU, ngày 9/3/2018 về thành lập Ban chỉ đạo diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh năm 2018; chỉ đạo Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng Kế hoạch tổ chức diễn tập và thành thành lập Ban tổ chức diễn tập KVPT năm 2018 để điều hành cuộc diễn tập. Giao Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh là cơ quan trung tâm phối hợp, hiệp đồng với các cơ quan có liên quan, các địa phương trong việc tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh công tác chuẩn bị các văn kiện, kế hoạch, biện pháp, địa điểm, thời gian thực hiện, thành phần tham gia, các nội dung diễn tập theo chỉ đạo của Quân khu, đảm bảo thiết thực, sát đối tượng, địa bàn và yêu cầu nhiệm vụ, sát với đề mục của cuộc diễn tập lần này là “Chuyển lực lượng vũ trang vào các trạng thái sẵn sàng chiến đấu, chuyển địa phương vào các trạng thái quốc phòng; tổ chức chuẩn bị và thực hành tác chiến phòng thủ”.
Trên cơ sở chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh tổ chức quán triệt sâu sắc mục đích, yêu cầu của cuộc diễn tập, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm trong năm 2018, có ý nghĩa thiết thực trong quá trình xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trong KVPT tỉnh. Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh và các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh đều tiến hành điều chỉnh kế hoạch công tác, lựa chọn, bố trí cán bộ tham gia diễn tập, bảo đảm vừa có lực lượng hoàn thành các nhiệm vụ thường xuyên, vừa hoàn thành nhiệm vụ diễn tập.
Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đã tổ chức tập huấn, hướng dẫn chuẩn bị diễn tập cho 147 đồng chí, tập huấn diễn tập thực nghiệm cho 60 cán bộ, chuyên viên 15 sở, phòng, ban, ngành cấp tỉnh và cấp huyện; Công an tỉnh, BCH Bộ đội biên phòng tỉnh tổ chức tập huấn chuyên ngành cho 120 đồng chí; các huyện, thị xã tổ chức tập huấn cho 350 cán bộ các cấp tham gia diễn tập. Sau hơn sáu tháng chuẩn bị, các cơ quan khối đảng, chính quyền, mặt trận Tổ quốc, đoàn thể, lực lượng vũ trang tỉnh và các huyện tham gia diễn tập (gồm Vĩnh Linh, Gio Linh, Đakrông và thị xã Quảng Trị) đã xây dựng gần 400 văn kiện các loại, đảm bảo đúng quy cách tham mưu tác chiến, sát ý định huấn luyện, đáp ứng được yêu cầu. Nhiều văn kiện được chuẩn bị công phu, có sự khảo sát, chuẩn bị cơ sở dữ liệu đầy đủ và đúng nguyên tắc, phương châm, cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo sát với tình hình thực tiễn và áp dụng kỹ thuật công nghệ bản đồ số, công nghệ thông tin trình chiếu minh họa làm rõ, giúp cho người tập dễ thực hiện, khách tham quan hiểu được bản chất của vấn đề trong từng nội dung. Nét mới trong cuộc diễn tập lần này là thay vì cơ quan quân sự thường phải chủ động “hỗ trợ” các sở, ban, ngành, đoàn thể trong việc chuẩn bị các nội dung, nhất là soạn thảo các văn kiện diễn tập như trước đây thì lần này, cơ quan quân sự chỉ đóng vai trò “ cầu nối”, trung tâm phối hợp, hiệp đồng, giúp thẩm định về thể thức văn bản, công tác tham mưu tác chiến, tạo điều kiện để các cơ quan chuẩn bị nội dung sát với chức năng, nhiệm vụ của từng ngành, đơn vị. Theo đó, các ban đảng, các sở, ban, ngành, đoàn thể đã xây dựng kế hoạch, chủ động rà soát hệ thống văn kiện, kế hoạch của ngành mình để bổ sung, điều chỉnh phù hợp với đầu bài tập, sát với đặc điểm tình hình và điều kiện kinh tế-xã hội của tỉnh. Tại các địa điểm, khu vực diễn tập, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh đã chỉ đạo Bộ CHQS tỉnh, Công an tỉnh phối hợp chặt chẽ với các địa phương, đơn vị, bảo đảm đầy đủ cơ sở vật chất theo chỉ đạo của Ban Tổ chức diễn tập Quân khu. Các lực lượng chuẩn bị thao trường đã huy động hơn 16.600 ngày công xây dựng khu vực trú quân dã ngoại, hệ thống công sự hầm hào trú ẩn, nhà ăn, ở và hàng nghìn mét đường cơ động ở các khu vực diễn tập. Công tác bảo đảm phục vụ diễn tập được chuẩn bị chu đáo, hoàn thành theo đúng kế hoạch. Công tác bảo vệ an ninh, bảo mật tài liệu diễn tập được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định của Quân khu.
Thực hành diễn tập thành thục
Trong thực hành diễn tập, khung diễn tập của tỉnh đã thực hiện đầy đủ các nội dung chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu, chuyển địa phương vào các trạng thái quốc phòng, tổ chức chuẩn bị và thực hành tác chiến phòng thủ. Sự chuẩn bị chu đáo của các thành viên tham gia đã tạo không khí “thời chiến” ngay từ khi bước vào diễn tập. Các tình huống giả định đặt ra được cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh thực hiện và vận hành cơ chế theo đúng tinh thần Nghị quyết 28 của Bộ Chính trị, Nghị định 02 của Chính phủ về KVPT, bám sát tình huống tập, vận dụng chặt chẽ giữa lý luận với thực tiễn. Nổi bật là các nội dung: Hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy ra nghị quyết lãnh đạo chuyển địa phương vào tình trạng khẩn cấp về quốc phòng; Hội nghị của kỳ họp bất thường của HĐND tỉnh ra nghị quyết chuyển hoạt động của địa phương từ thời bình sang thời chiến; hội nghị Đảng ủy Quân sự tỉnh thông qua quyết tâm tác chiến phòng thủ… Các hội nghị đều diễn ra đúng nguyên tắc, trình tự, nội dung báo cáo, tham luận ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề mang tính khẩn trương, cấp bách, phù hợp với tình huống giả định. Cơ chế “Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành, các ban, ngành, đoàn thể làm tham mưu, cơ quan quân sự, công an làm nòng cốt” trong hoạt động lãnh đạo, điều hành địa phương khi tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội phức tạp được khung tập vận hành một cách nhịp nhàng. Công tác tổ chức, chỉ huy, điều hành linh hoạt, kiên quyết; công tác tổ chức hiệp đồng chặt chẽ ở từng tình huống sát với thực tế, nhằm ổn định tình hình, đưa mọi hoạt động của địa bàn vào sự kiểm soát của chính quyền. Các phần xử lý tình huống, diễn tập thực binh được tổ chức, chỉ huy, điều hành linh hoạt, đúng nguyên tắc; hành động của các lực lượng tham gia thể hiện bản lĩnh, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao, mưu trí, dũng cảm, sáng tạo. Công tác phục vụ, bảo đảm hậu cần, vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo đảm y tế và mọi hoạt động ở Sở chỉ huy, các khu vực tham quan diễn tập cũng như việc trang trí khánh tiết, tuyên truyền cổ động được tiến hành chu đáo, góp phần tạo khí thế sôi nổi cho cuộc diễn tập, đưa khung tập tiếp cận và hoà nhập với tình hình khẩn trương, phức tạp, quyết liệt trong các tình huống giả định đặt ra. Kết quả Diễn tập KVPT tỉnh được Bộ Tư lệnh Quân khu đánh giá, xếp loại Giỏi.
Một số vấn đề rút ra
Diễn tập KVPT không chỉ là hình thức huấn luyện tổng hợp dựa trên các nội dung đã được huấn luyện phân đoạn mà thực tế trong diễn tập KVPT có nhiều nội dung mới chưa từng được huấn luyện và chỉ có cuộc diễn tập lần này chúng ta mới có điều kiện áp dụng, coi đó là “ phép thử” để rút ra những vấn đề về lý luận, thực tiễn trong xây dựng KVPT. Trong điều kiện một nhiệm kỳ 5 năm tổ chức diễn tập KVPT một lần, diễn tập KVPT chính là cuộc sát hạch về khả năng lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền; về vai trò tham mưu của các ban, ngành và trình độ tổ chức chỉ huy, phối hợp, hiệp đồng giữa các lực lượng vũ trang trong KVPT đối với nhiệm vụ quốc phòng-an ninh. Quá trình chuẩn bị và thực hành diễn tập cũng là quá trình bồi dưỡng và rèn luyện đội ngũ cán bộ chủ chốt của các cơ quan, đơn vị, nâng cao hơn nữa nhận thức của các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang và nhân dân trong tỉnh về nhiệm vụ quốc phòng- an ninh, khả năng ứng phó với mọi tình huống; góp phần thực hiện tốt vận hành cơ chế trong xử lý các tình huống về quốc phòng-an ninh, kiểm tra trình độ huấn luyện chiến đấu và khả năng hoàn thành nhiệm vụ của lực lượng vũ trang tỉnh.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong chuẩn bị, chỉ đạo và thực hành diễn tập nhưng so với yêu cầu ngày càng cao của diễn tập vẫn còn một số nội dung cần phải được nghiêm túc rút kinh nghiệm, hoàn chỉnh các kế hoạch trong thời gian tới. Từ thực tiễn quá trình tổ chức và thực hành diễn tập, có thể rút ra một số vấn đề sau:
Một là, các cấp, các ngành, các địa phương cần nhận thức rõ tầm quan trọng của nhiệm vụ diễn tập KVPT. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, quán triệt sâu sắc nhiệm vụ diễn tập đến cán bộ, đảng viên, nhân dân và các lực lượng vũ trang. Diễn tập KVPT là hình thức huấn luyện mang tính tổng hợp cao, toàn diện, do vậy cần phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, cụ thể, đảm bảo đúng, đủ nhân lực, vật lực, tài lực ngay từ đầu và trong suốt quá trình diễn tập.
Hai là, thường xuyên quan tâm xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh vững chắc, xây dựng các lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh theo đúng tinh thần Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng KVPT, xem đây là một trong những nội dung trọng yếu, thường xuyên của cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân về xây dựng khu vực phòng thủ.
Đặc biệt coi trọng vận hành cơ chế “ Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành, các ban, ngành, đoàn thể làm tham mưu, LLVT làm nòng cốt” trong quá trình chuẩn bị, thực hành diễn tập cũng như trong tác chiến phòng thủ.
Ba là, phát huy vai trò nòng cốt trong tham mưu, tổ chức điều hành diễn tập của lực lượng quân sự, công an. Thực tiễn thời gian qua cho thấy các cơ quan quân sự, công an đã thể hiện được ý thức trách nhiệm cao và tinh thần chủ động trong công tác tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền và phối hợp hiệp đồng giúp đỡ các sở, ban, ngành, đoàn thể xây dựng hệ thống văn kiện, kế hoạch và triển khai làm tốt công tác chuẩn bị, thực hành diễn tập. Là lực lượng nòng cốt trong diễn tập, hai cơ quan đã có sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả theo Nghị định 77 của Chính phủ; vừa làm tham mưu với cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, vừa trực tiếp tham gia diễn tập.
Qua diễn tập, cần tiếp tục nâng cao trình độ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang tỉnh, khả năng hiệp đồng tác chiến giữa các lực lượng trong xử lý các tình huống. Nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Gắn xây dựng KVPT với phòng chống có hiệu quả âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, tạo sức mạnh bên trong để không bị bất ngờ trước mọi tình huống, ngăn ngừa chiến tranh và sẵn sàng đánh thắng chiến tranh xâm lược.
Cuộc diễn tập KVPT tỉnh năm 2018 thành công tốt đẹp, sẽ là cơ sở để tiếp tục xây dựng và củng cố, tăng cường các tiềm lực, thế trận trong KVPT tỉnh, xây dựng lực lượng vũ trang, huy động sức mạnh toàn dân; đồng thời xây dựng, bổ sung phương án tác chiến, hạ tầng kỹ thuật sẵn sàng ứng phó với các tình huống xảy ra. Thành công của cuộc diễn tập cũng là nền tảng, động lực để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Trị hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh ngày càng vững mạnh, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Nguyễn Thị Hải Yến